قمیت واقعی دلار چقدر است؟

قمیت واقعی دلار چقدر است؟ چقدر ممکن است نرخ ارز همچنان نزولی باقی بماند؟ در این مورد کارشناسان مختلف هرکدام نظرات خود را اعلام می‌کنند.

یک کارشناس حوزه بانکی در تحلیلی مدعی شده که دلار ۱۱ تا ۱۲ هزار تومانی شدنی نیست و قیمت واقعی دلار حوالی ۲۰ هزار تومان است.

استاد اقتصاد دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه قیمت واقعی و بنیادی دلار براساس مطالعات انجام شده حوالی ۲۰ هزار تومان است، گفت: صادرکنندگان، روی تنزیل ارز مقاومت می‌کنند و اجازه کاهش نمی‌دهند.

تیمور رحمانی که با فارس گفتگو می‌کرد، ادامه داد: صادرکنندگان انحصاری در سامانه نیما که قدرتشان کم هم نیست اجازه ریزش قیمت ارز را نمی‌دهند و از طرفی جهش قیمت مسکن و سهام نیز با واقعیت‌ها و منطق اقتصادی نیز هم‌خوان نیست.

وی گفته است: فکر نمی‌کنم نرخ ارز جا داشته باشد که خیلی پایین بیاید. بر اساس مبانی و بنیاد‌های اقتصاد جای چندانی برای پایین آمدن ندارد. در حالت خوشبینانه حوالی ۲۰ هزار تومان می‌تواند باشد مگر اینکه دسترسی به درآمد‌های نفتی بهبود یابد که در آن صورت اندکی پایین‌تر از این هم مقدور است.

رحمانی مدعی شده است: بر اساس مطالعات خودم و دانشجویانم همین حدود را متصور هستیم. تفاوت میان قیمت کالا و دارایی‌ها وجود دارد. در سال ۹۹ به دلیل شدید بودن انتظارات تورمی، بسیاری فکر می‌کردند تحت فشار تحریم‌ها کشور دچار بن‌بست می‌شود و به ناچار به چاپ پول برای گذراندن امورات روزمره روی خواهند آورد. متناسب با این نگاه و انتظارات شدید تورمی، قیمت دارایی‌ها از حد نرمال و طبیعی و بنیادی اقتصاد بالاتر رفت. خودرو نیز جنس دارایی به خود گرفت و قیمت آن بسیار شدید بالا رفت. به همین دلیل بود که از حالت کالا خارج شد و جنس دارایی پیدا کرد. بعضی حتی فکر می‌کردند پایه پولی و نقدینگی به سمت رشد ۱۰۰ درصد برود. کسی تصور رشد‌های معمولی و اندکی بالاتر از آن را نداشت و فکر می‌کردند از کنترل خارج می‌شود.

وی اضافه کرد: بعد معلوم شد که این خبر‌ها نیست و انتظارات تورمی زیاد از حد بدبینانه بوده است. قاعدتا باید قیمت‌ها بر می‌گشت و تعدیل می‌شد. همین اتفاق هم افتاد. اگر دقت کنید قیمت همه دارایی‌ها با چاشنی انتخابات امریکا همراه شده و دچار کاهش شد. اما هنوز قیمت کالا‌ها خود را با ارز تعدیل نکرده بود و قمیت خدمات به نسبت به دارایی‌ها رشد پیدا نکرده بود.

رحمانی تصریح کرد: واقعیت این است که اکنون قیمت دارایی‌ها افت پیدا کرده، اما نباید انتظار داشت سطح قیمت کالا و خدمات کاهشی شود، چون افزایش آن‌ها قابل توجه و منطبق با رشد ارز نبوده است. مساله دوم در این باره مساله چسبندگی قیمت‌ها است. باید توجه کرد که نباید انتظار کاهش قیمت کالا‌ها را داشت. اما شاید برخی کالا‌هایی که مستقیم با ارز ارتباط دارند مقداری از قیمت آن‌ها کاسته شود.

وی همچنین بیان کرد: رسیدن قیمت دلار به ۳۳ و ۳۵ هزار تومان نرخ واقعی و بنیادی نبود؛ بنابراین از نرخ‌های کنونی تعجبی نداریم. دانشجویان اقتصاد روی نرخ‌های بنیادی با رانت منابع طبیعی و بدون آن، مطالعات و برآورد دارند. بر اساس آن مطالعات، حداقل قیمت واقعی در شرایط کنونی ۲۰ تا ۲۲ هزار تومان پیش‌بینی می‌شود. این نرخ‌ها ربطی به اینکه بانک مرکزی چه می‌خواهد، ندارد. بلکه مطالعات است. البته الزامی ندارد که نرخ حتما برابر با مقدار بنیادی باشد و مواردی می‌تواند آن را برای مدتی زیر نرخ بنیادی هم نگهدارد.

این استاد اقتصاد همچنین متذکر شد: با این اوصاف انتظار قیمت پایین‌تر را نداریم. عواملی مانند انتظارات، بهبود دسترسی به منابع و شرایط سیاسی در ریزش قیمت دلار موثر بودند. مسئله دیگر این است که متاسفانه منافع بازار سهام هم در ارز با قیمت بالا نهفته است. یک سال پیش این مسئله را گفتم. شرکت‌های عمده صادراتی وقتی قیمت ارز بالا باشد سودآوری زیادی خواهند داشت و تمایل دارند مانع از افت قیمت سهام شوند. ممکن است شرکت‌های بزرگ بگویند بازار ارز را وادار می‌کنیم که ریزش قیمت ادامه پیدا نکند.